Quy trình thi công đà kiềng đúng kỹ thuật có vai trò quan trọng trong việc đảm bảo độ bền vững và chất lượng cho toàn bộ kết cấu công trình. Đà kiềng không chỉ giúp liên kết các cột và móng, mà còn gia cố cho hệ thống nền móng thêm chắc chắn. Bài viết này EnHome sẽ cung cấp chi tiết các bước thi công đà kiềng theo đúng kỹ thuật, từ gia công thép, ghép cốp pha, đổ bê tông đến bảo dưỡng, đảm bảo tính chính xác và hiệu quả cao nhất cho công trình.
Giai đoạn 1: Đổ bê tông cột
Định vị tim cột theo bản vẽ
Trước khi tiến hành lắp ván khuôn và đổ bê tông, cần kiểm tra và định vị lại tim cột theo bản vẽ kỹ thuật. Việc này nhằm đảm bảo cột được đặt đúng vị trí trong không gian, đáp ứng các yêu cầu về kích thước và khoảng cách giữa các cấu kiện khác.
Lắp ván khuôn đổ cột
- Chọn ván khuôn: Ván khuôn phải được làm từ vật liệu chắc chắn như thép hoặc gỗ, đảm bảo đủ độ cứng và không biến dạng trong quá trình đổ bê tông.
- Lắp đặt ván khuôn: Ván khuôn được lắp đặt sao cho khít, không để khe hở giữa các mối ghép để tránh tình trạng rò rỉ bê tông. Các khung đỡ và thanh giằng được cố định chắc chắn để giữ ván khuôn ổn định trong suốt quá trình thi công.
Định vị tim cột và lắp ván khuôn cổ cột
Đổ bê tông cổ cột
- Xịt nước vệ sinh đầu trụ sạch sẽ: Trước khi đổ bê tông cổ cột, cần làm sạch toàn bộ bề mặt đầu trụ để loại bỏ bụi bẩn và tạp chất, giúp tăng độ bám dính giữa bê tông cũ và mới.
- Tưới đầu trụ chất liên kết bằng hồ dầu hoặc latex: Sau khi vệ sinh, cần tưới một lớp chất liên kết lên đầu trụ. Hồ dầu (gồm xi măng và nước) hoặc latex (chất kết dính) giúp tạo lớp liên kết chắc chắn giữa bê tông cổ cột và đà kiềng, đảm bảo độ bám dính và ngăn ngừa hiện tượng tách lớp.
Xịt nước và tưới đầu trụ bằng hồ dầu hoặc latex
Cao độ đáy đà kiềng
Trước khi đổ bê tông cổ cột, cần xác định chính xác cao độ đáy đà kiềng. Việc này giúp đảm bảo bê tông được đổ đúng độ cao, không bị sai lệch, ảnh hưởng đến kết cấu tổng thể. Điều này có thể được kiểm tra bằng các thiết bị đo cao độ như máy thủy bình.
Độ cao đáy đà kiềng khi đổ bê tông phải chính xác
Giai đoạn 2: Xây táp lô bao quanh
Xây táp lô bao quanh
rước khi xây, cần xác định cao độ chính xác dưới đà kiềng theo bản vẽ thiết kế. Cao độ này phải được tính toán cẩn thận để phù hợp với chiều cao của đà kiềng, tránh sai sót ảnh hưởng đến kết cấu chung.
Bắt đầu từ một điểm góc, xây gạch táp lô theo lớp, đảm bảo các viên gạch được xếp thẳng hàng và đều đặn. Lớp vữa phải được dàn đều, không quá dày hoặc mỏng để giữ cho bức tường gạch vững chắc. Kiểm tra bằng thước thủy để đảm bảo gạch được xây thẳng và đạt cao độ yêu cầu.
Xây cồi táp lô đỡ đà kiềng ngang
Trước khi xây cồi táp lô, cần xác định rõ vị trí của các đà kiềng ngang để xây dựng các điểm đỡ phù hợp. Các vị trí này phải tuân theo bản vẽ kỹ thuật và được kiểm tra cẩn thận.
Cồi táp lô là các khối gạch được xây chắc chắn để làm điểm tựa cho đà kiềng ngang. Việc xây dựng cồi cần đảm bảo tính vững chắc và chịu lực tốt. Gạch táp lô được xếp chặt, sử dụng vữa xi măng để kết dính, và kiểm tra cao độ cùng độ cân bằng để đảm bảo rằng đà kiềng ngang sẽ được đặt chính xác lên trên.
Sau khi xây dựng, cần kiểm tra lại độ chắc chắn của các cồi táp lô và đo đạc để đảm bảo chúng đúng vị trí, giúp đỡ chính xác các đà kiềng ngang khi thi công.
Giai đoạn 3: Vào đất, cát lớp mỏng
Đối với đất, quá trình vào đất cần thực hiện từng lớp, tưới ẩm và sử dụng đầm cóc để nén chặt từng lớp đất. Đối với cát, việc sử dụng nước để lóng và đầm dùi sẽ giúp cát tự chặt mà không cần nhiều lực nén cơ học.
Nếu vào đất
Vào từng lớp 40 – 50cm:
Khi san lấp đất, quá trình cần được thực hiện theo từng lớp mỏng với độ dày từ 40 – 50 cm. Điều này giúp đảm bảo việc nén chặt từng lớp đất trước khi tiếp tục đổ thêm đất lên trên. Độ dày này là lý tưởng để đạt được độ chặt tối ưu cho lớp đất mà không gây ra tình trạng lún hay nứt sau khi công trình hoàn tất.
Tưới ẩm và đầm nén:
Sau khi đã trải một lớp đất dày khoảng 40 – 50 cm, tiến hành tưới ẩm lớp đất để tạo độ ẩm cần thiết giúp việc đầm nén đạt hiệu quả cao hơn. Nước phải được phân bố đều trên bề mặt đất, đảm bảo không quá ướt để tránh hiện tượng bùn lầy.
Sử dụng đầm cóc:
Sau khi tưới ẩm, sử dụng máy đầm cóc để đầm nén lớp đất. Đầm cóc là loại thiết bị chuyên dụng cho các khu vực hẹp và yêu cầu độ nén chặt cao. Đầm đều bề mặt, đảm bảo rằng lớp đất được nén chặt và ổn định trước khi tiếp tục vào lớp tiếp theo.
Nếu vào cát
Cho lóng nước:
Khi đổ cát, việc nén cát không chỉ dựa vào đầm mà còn kết hợp với việc cho nước thấm vào các lỗ rỗng giữa các hạt cát, gọi là “lóng nước”. Khi nước thấm xuống, các hạt cát sẽ tự sắp xếp chặt hơn, giúp tăng độ nén mà không cần sử dụng quá nhiều lực cơ học.
Dùi bằng đầm dùi:
Sau khi cho lóng nước, sử dụng máy đầm dùi để dùi và nén cát. Máy đầm dùi có đầu dùi chuyên dụng, thâm nhập vào lớp cát và làm tăng sự sắp xếp chặt chẽ của các hạt cát. Quá trình này giúp tạo độ chặt đều đặn và ngăn ngừa hiện tượng lún sau này.
Vào cát thì phải để lóng nước và dùng đầm dùi
Giai đoạn 4: Gia công thép, ghép cốp pha đà kiềng
Công đoạn gia công thép, ghép cốp pha đà kiềng yêu cầu sự chuẩn bị và kiểm tra kỹ lưỡng từ việc gia công và lắp đặt thép đến ghép cốp pha, đặt ống chờ và kiểm tra chất lượng trước khi đổ bê tông
Gia công, lắp đặt thép đà kiềng
Thép dùng cho đà kiềng được cắt, uốn và định hình theo đúng kích thước và hình dạng theo bản vẽ thiết kế. Quá trình gia công phải đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn về chất lượng, đường kính, và độ bền của thép.
Sau khi gia công, thép được lắp đặt theo đúng vị trí và thứ tự trong đà kiềng, đảm bảo tuân thủ thiết kế về số lượng, khoảng cách giữa các thanh thép, và chiều dài của đoạn nối (nếu có). Thép đà kiềng phải được buộc chặt bằng dây kẽm để đảm bảo vị trí cố định trước khi đổ bê tông.
Thép dùng cho đà kiềng được cắt, uốn và định hình theo đúng kích thước và hình dạng theo bản vẽ thiết kế.
Đặt ống chờ cấp thoát nước
Trước khi ghép cốp pha, cần lắp đặt các ống chờ cấp thoát nước xuyên qua dầm. Các ống này phải được đặt đúng vị trí theo bản vẽ kỹ thuật để đảm bảo không bị chồng chéo hoặc ảnh hưởng đến các hệ thống khác. Kiểm tra kỹ để ống không bị lệch hoặc hỏng trong quá trình thi công tiếp theo.
Các ống này phải được đặt đúng vị trí theo bản vẽ kỹ thuật để đảm bảo không bị chồng chéo hoặc ảnh hưởng đến các hệ thống khác.
Ghép cốp pha đà kiềng
Cốp pha đà kiềng thường được làm từ gỗ, thép hoặc nhựa, phải đảm bảo độ bền và khả năng chống thấm để giữ bê tông trong suốt quá trình đổ và đông kết. Cốp pha cần được ghép chính xác theo hình dạng và kích thước của đà kiềng, đảm bảo bề mặt phẳng, không cong vênh và không để rò rỉ bê tông.
Khi ghép cốp pha, cần lắp đặt cùm khóa và gông chéo tại các góc của đà kiềng để giữ cốp pha chắc chắn, đảm bảo không bị xê dịch hay biến dạng trong quá trình đổ bê tông. Các cùm khóa gồm ván trên và ván dưới, trong khi gông chéo vát góc giúp cố định khung ván khuôn ở các góc và tạo độ chính xác cho toàn bộ hệ thống.
Cốp pha cần được ghép chính xác theo hình dạng và kích thước của đà kiềng
Kiểm tra nghiệm thu thép, cốp pha
Kiểm tra thép đà kiềng:
Trước khi đổ bê tông, cần kiểm tra kỹ lưỡng thép đà kiềng theo đúng tim trục đã định trong bản vẽ thiết kế. Điều này bao gồm việc kiểm tra số lượng thanh thép, khoảng cách giữa các thanh, và vị trí, chiều dài đoạn nối của thép.
Cốt thép chờ cầu thang:
Nếu trong công trình có cầu thang, phải đảm bảo cốt thép chờ cho cầu thang được lắp đặt đúng vị trí và cố định chắc chắn. Điều này đảm bảo tính kết nối và chịu lực của cầu thang với hệ thống kết cấu chung.
Nghiệm thu cốp pha:
Sau khi hoàn tất việc lắp đặt thép và cốp pha, cần kiểm tra nghiệm thu toàn bộ hệ thống để đảm bảo cốp pha chắc chắn, không rò rỉ, và đúng kích thước theo bản vẽ thiết kế.
Kết hợp checklist nghiệm thu
Trước khi tiến hành đổ bê tông, cần kiểm tra lại toàn bộ công đoạn bằng checklist nghiệm thu. Checklist này sẽ bao gồm tất cả các yếu tố như chất lượng và số lượng thép, vị trí cốp pha, độ chặt chẽ của cùm khóa, vị trí và số lượng ống chờ, cũng như các chi tiết liên quan khác. Đây là bước quan trọng để đảm bảo rằng mọi thứ đã sẵn sàng và đạt tiêu chuẩn trước khi tiến hành đổ bê tông.
Kiểm tra nghiệm thu thép, cốp pha chuẩn
Giai đoạn 5: Đổ bê tông đà kiềng và bảo dưỡng
Xịt nước vệ sinh sạch sẽ
Trước khi đổ bê tông, cần xịt nước vệ sinh sạch sẽ bề mặt bên trong của cốp pha và khu vực đổ bê tông. Mục đích là loại bỏ bụi bẩn, mảnh vụn hoặc tạp chất có thể làm giảm chất lượng bê tông và ảnh hưởng đến độ bám dính giữa các lớp vật liệu.
Tiến hành vệ sinh và bảo dưỡng đà kiềng
Quấn bạt quanh chân cột để bê tông khỏi bị bám vào thép khi đổ
Để tránh việc bê tông bị bám dính vào cốt thép khi đổ, cần quấn bạt quanh chân cột. Bạt này sẽ giúp ngăn bê tông tràn ra và dính vào các thanh thép, từ đó giữ được tính nguyên vẹn của cốt thép và giúp kết cấu đà kiềng sau này đạt chất lượng tốt hơn. Đặc biệt, việc này rất quan trọng khi đổ bê tông vào các khu vực có nhiều thanh thép đan chéo, để tránh gây khó khăn cho các công đoạn thi công tiếp theo.
Đổ bê tông đà kiềng
Chuẩn bị bê tông:
Bê tông được trộn theo đúng tỷ lệ kỹ thuật về xi măng, cát, đá và nước nhằm đảm bảo cường độ và độ bền. Trong trường hợp cần, có thể bổ sung các phụ gia để tăng khả năng chịu lực hoặc chống thấm.
Tiến hành đổ bê tông:
Khi đổ, bê tông cần được đổ từ từ vào cốp pha đà kiềng, tránh đổ quá nhanh gây mất cân đối và tạo ra bọt khí bên trong. Sử dụng máy đầm dùi để loại bỏ không khí và đảm bảo bê tông được đổ đều, nén chặt. Cần đặc biệt chú ý đến việc kiểm tra các điểm nối và chỗ tiếp xúc giữa bê tông mới và các vật liệu khác như thép hay các ống chờ để tránh hiện tượng nứt hay yếu kết cấu sau này.
Tiến hành đổ bê tông đà kiềng
Bảo dưỡng bê tông đà kiềng
Bảo dưỡng bê tông là bước vô cùng quan trọng để giữ độ ẩm, giúp quá trình thủy hóa (phản ứng giữa xi măng và nước) diễn ra từ từ, tránh tình trạng khô quá nhanh làm giảm chất lượng và cường độ bê tông.
Trong điều kiện thời tiết nắng nóng:
Sau khi bề mặt bê tông đông cứng (khoảng 30 phút sau khi đổ), cần bắt đầu phun nước bằng hình thức phun sương lên bề mặt bê tông. Phun sương giúp duy trì độ ẩm mà không gây ảnh hưởng đến bề mặt còn yếu của bê tông.
- Ban ngày: Trong thời gian ban ngày, cần tưới nước liên tục từ 1-2 giờ/lần để giữ độ ẩm đều đặn. Điều này giúp bê tông không bị khô quá nhanh, đặc biệt là trong điều kiện thời tiết nắng nóng, dễ khiến bê tông bị nứt nẻ và giảm cường độ chịu lực.
- Ban đêm: Ít nhất cũng phải tưới nước 1 lần vào ban đêm, dù nhiệt độ môi trường đã giảm nhưng vẫn cần cung cấp độ ẩm để đảm bảo quá trình thủy hóa tiếp tục diễn ra.
Trong các điều kiện khác:
Nếu thời tiết không quá khắc nghiệt, việc bảo dưỡng có thể giảm tần suất phun nước, nhưng vẫn phải đảm bảo bề mặt bê tông luôn ẩm. Điều này giúp bê tông phát triển cường độ tốt và đảm bảo độ bền lâu dài cho kết cấu.
Công đoạn đổ bê tông đà kiềng yêu cầu sự chuẩn bị kỹ lưỡng từ việc vệ sinh bề mặt, bảo vệ cốt thép đến việc đổ bê tông đúng kỹ thuật và nén chặt bằng đầm dùi. Bảo dưỡng đúng cách là yếu tố quan trọng quyết định chất lượng và độ bền của đà kiềng trong kết cấu công trình. Hy vọng bạn đã có thêm những thông tin hữu ích trong quá trình thi công đà kiềng chuẩn.
Xem thêm các quy trình thi công khác tại: Quy trình thi công EnHome