Cốt pha là một dụng cụ rất phổ biến trong thi công xâu dựng, nhưng bạn có biết chính xác cốt pha là gì? Nó có công dụng ra sao và cần đạt những yêu cầu như thế nào? Bài viết dưới đây EnHome sẽ trình bày những thông tin cơ bản nhất liên quan đến khái niệm này trong xây dựng để giải đáp những thắc mắc bạn đang gặp phải.
Cốt pha là gì?
Cốt pha là một dạng hình khuôn đúc chưa bê tông, được làm từ vật liệu như: lote, sắt thép, gỗ,… hoặc nhiều loại vật liệu khác. Nó còn được biết đến với tên gọi khác như cốt pha, coppha…. Do bắt nguồn từ tiếng Pháp là “Coffrage” và trong tiếng Anh là “Form-work”. Tùy vào mỗi nơi sẽ có những cách gọi khác nhau. Vì thế, nếu gọi “cốp pha” thì vẫn đúng.
Trong ngành xây dựng đề cập đến việc sử dụng các vật liệu chịu lực bổ sung, thường là thép, để gia cố và tăng cường khả năng chịu tải của các kết cấu bê tông. Lúc trước dụng cụ này có chất liệu bằng gỗ, tre khá thủ công, hiện nay với công nghệ tiên tiến phát triển từ nhiều loại vật liệu khác nhau như: Thép, nhôm, tole, composite,…
Cốt pha là thiết bị xây dựng hỗ trợ không thể thiếu trong thi công công trình.
Cấu tạo của cốp pha trong xây dựng
Được cấu tạo bởi 3 thành phần chính: Ván khuôn, sườn cứng và các phụ kiện liên kết.
- Ván khuôn: Đây được coi là thành phần cực kỳ quan trọng giúp tạo hình bê tông, ảnh hưởng trực tiếp tới hình dạng, kích thước, chất lượng bề mặt.
- Sườn cứng: Phần liên kết với ván khuôn, trọng trách chính là tăng độ cứng và chịu lực cho toàn khối.
- Các phụ kiện liên kết: Có chức năng là liên kết các tấm bền chặt với nhau.
Hình ảnh cốt pha trong xây dựng.
Chức năng cốp pha trong xây dựng
Cốp pha đóng vai trò quan trọng trong việc gia cố và tăng cường khả năng chịu lực của các kết cấu xây dựng, đặc biệt là bê tông. Dưới đây là một số chức năng chính của cốt pha trong xây dựng:
- Chịu tải trọng căng và kéo trong các kết cấu. Khi tải trọng căng được áp dụng, giúp truyền lực căng từ bê tông đến các thanh cốt, tăng khả năng chịu căng của kết cấu.
- Bê tông mặc dù có khả năng chịu nén tốt nhưng yếu về khả năng chịu căng và kéo. Sử dụng cốt pha kết hợp với bê tông giúp tăng khả năng chịu căng và kéo của kết cấu.
- Cung cấp sự liên kết giữa các phần bê tông và ngăn ngừa sự tách rời trong quá trình tải trọng. Điều này giúp giảm nguy cơ xuất hiện các vết nứt không mong muốn trên bề mặt kết cấu.
- Thép, vật liệu chính của cốt pha, có tính đàn hồi và độ bền tốt, giúp cải thiện khả năng chịu lực của kết cấu. Điều này đặc biệt quan trọng đối với các công trình yêu cầu tính đàn hồi cao như cầu và tòa nhà cao tầng.
- Các thanh cốt pha có thể được uốn cong hoặc cắt thành các hình dạng phù hợp với yêu cầu thiết kế, giúp dễ dàng lắp đặt vào vị trí cần thiết.
- Cho phép kỹ sư thiết kế các kết cấu với hình dạng và kích thước đa dạng, mở rộng phạm vi ứng dụng của bê tông.
- Gia cố đảm bảo rằng công trình xây dựng sẽ đáng tin cậy và an toàn khi đối mặt với các tải trọng và điều kiện môi trường khác nhau.
- Sử dụng rộng rãi trong nhiều loại công trình từ nhà ở, cầu đường, tòa nhà cao tầng, đến các công trình dân dụng và công nghiệp khác.
Cốt pha được sử dụng để chịu tải trọng căng và kéo trong các kết cấu.
Yêu cầu chất lượng của cốt pha
Cốt pha là một yếu tố quan trọng trong xây dựng, do đó, yêu cầu về chất lượng phải đáp ứng các tiêu chuẩn và quy định cụ thể. Dưới đây là một số yêu cầu chất lượng quan trọng:
- Các thanh cốt pha phải được sản xuất từ thép chất lượng cao, tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia hoặc quốc tế. Ví dụ, ở Mỹ, tuân thủ tiêu chuẩn ASTM.
- Phân loại theo một hệ thống các mác thép dựa trên độ cứng, độ dẻo, và độ bền của vật liệu. Việc chọn loại mác thép phù hợp với yêu cầu thiết kế là rất quan trọng.
- Phải được kiểm tra chất lượng tại các cơ sở sản xuất để đảm bảo rằng chúng đáp ứng các tiêu chuẩn quy định. Họ cũng cần có chứng chỉ xuất xứ và chứng chỉ chất lượng.
- Phải có kích thước và hình dạng phù hợp với yêu cầu thiết kế. Điều này bao gồm chiều dài, đường kính, hình dạng đầu gắn kết, và các thông số khác.
- Tỉ trọng của cốt pha cũng cần được kiểm tra để đảm bảo tính chất lượng của vật liệu.
- Đối với các ứng dụng trong môi trường ẩm ướt hoặc chịu tác động của các chất hóa học cần có các biện pháp bảo vệ khả năng chống ăn mòn.
- Cần được thiết kế để đáp ứng yêu cầu linh hoạt và dễ dàng gia công theo các yêu cầu cụ thể của công trình.
- Các nhà sản xuất cần cung cấp báo cáo kiểm định và chứng nhận về chất lượng của sản phẩm.
Yêu cầu chất lượng của cốt pha cần đảm bảo
Xem thêm: Thiết kế nhà phố đẹp Đà Nẵng
Các loại cốp pha xây dựng phổ biến hiện nay
Trên thị trường hiện nay sử dụng 2 loại cốt pha phổ biến đó chính là dạng cột và dạng tròn:
Cốp pha cột
Cốt pha cột là các thanh cột được sử dụng để gia cố và tăng cường khả năng chịu lực của các cột trong kết cấu bê tông. Các cột là các thành phần thường có hình dạng hình trụ hoặc hình chữ nhật, chịu trách nhiệm chịu nén hoặc căng tải trong công trình xây dựng, đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp tính đàn hồi và độ bền cao cho các cột, đảm bảo rằng chúng có khả năng chịu lực tốt.
Cốt pha cột vuông
Cốt pha cột vuông là các thanh có hình dạng hình vuông hoặc hình chữ nhật được sử dụng để gia cố và tăng cường khả năng chịu lực của các cột trong kết cấu bê tông, thường được chọn vì hình dạng của nó phù hợp với cột có cạnh vuông hoặc chữ nhật. Điều này giúp đảm bảo sự tiếp xúc hiệu quả với bê tông và tăng khả năng truyền đạt lực căng và lực nén vào cột. Không chỉ giúp đảm bảo tính đàn hồi và độ bền của cột, đồng thời cung cấp một phương tiện hiệu quả để gia cố cột theo các yêu cầu thiết kế cụ thể của công trình. Khi thiết kế và lắp đặt cốt pha cột vuông, các yếu tố quan trọng cần xem xét bao gồm kích thước và hình dạng, khoảng cách giữa các thanh, độ bám dính và định vị chính xác trong cột.
Các cột là các thành phần thường có hình dạng hình trụ hoặc hình chữ nhật, chịu trách nhiệm chịu nén hoặc căng tải
Cốt pha cột tròn
Cốt pha cột tròn là các thanh có hình dạng hình tròn, được sử dụng để gia cố và tăng cường khả năng chịu lực của các cột trong kết cấu bê tông. Cốt pha cột tròn thường được lựa chọn khi cần đảm bảo sự tiếp xúc hoàn hảo với bê tông xung quanh, đồng thời cung cấp khả năng truyền đạt lực căng và lực nén một cách hiệu quả vào cột.
Cốp pha sàn
Cốt pha sàn là các thanh cốp được sử dụng để gia cố và tăng cường khả năng chịu lực của các phần sàn trong kết cấu bê tông. Loại này đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp tính đàn hồi và độ bền cho sàn, đảm bảo rằng nó có khả năng chịu tải trọng tốt. Đặc biệt, cốt pha sàn thường được sử dụng trong các kết cấu như sàn chung cư, sàn công nghiệp, sàn bãi đỗ xe, và các khu vực có yêu cầu tải trọng lớn.
Các yếu tố quan trọng khi sử dụng cốt pha sàn bao gồm:
- Phù hợp với kích thước và yêu cầu thiết kế của sàn.
- Khoảng cách giữa các thanh cốt pha trong sàn cần tuân thủ các quy định thiết kế và tiêu chuẩn, đảm bảo tính chính xác và hiệu quả của quá trình gia cố.
- Đảm bảo rằng nó bám dính chặt vào bê tông xung quanh để truyền lực hiệu quả.
- Định vị chính xác theo vị trí và hướng thiết kế. Điều này đảm bảo rằng nó sẽ cung cấp sự gia cố đúng đắn cho sàn.
- Trước khi đổ bê tông, cần kiểm tra các yếu tố như sự căng đúc của cốt pha, vị trí và khoảng cách giữa các thanh.
. Loại cốt pha sàn đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp tính đàn hồi và độ bền cho sàn trong xây dựng
Cốp pha thép định hình
Cốt pha thép định hình là các thanh cốp được gia công với hình dạng và kích thước đặc biệt để phù hợp với các yêu cầu thiết kế cụ thể của kết cấu xây dựng. Các thanh cốt pha thép định hình thường được sản xuất từ thép cuộn, sau đó được cắt, uốn cong hoặc định hình thành các hình dạng phức tạp như U, L, T, hoặc các hình dạng khác tùy thuộc vào yêu cầu cụ thể của công trình.
Cốt pha thép định hình trong xây dựng.
Móng băng và Móng bè – Nên chọn móng nào để thi công nhà >> https://enhome.vn/mong-bang-va-mong-be/
Cốp pha gỗ tự nhiên
Cốt pha gỗ tự nhiên là các phần của cấu trúc được làm bằng các thanh gỗ tự nhiên. Các thanh gỗ này thường được sử dụng để cung cấp độ cứng và khả năng chịu tải trọng cho các phần của cấu trúc, thường trong các ứng dụng xây dựng nhà và các công trình tương tự.
Các yếu tố quan trọng cần xem xét khi sử dụng cốt pha gỗ tự nhiên bao gồm:
- Loại gỗ được sử dụng phụ thuộc vào yêu cầu thiết kế, ví dụ như gỗ dầu, gỗ thông, gỗ cẩm lai, gỗ dán.
- Gỗ cần tuân thủ các tiêu chuẩn và quy định kỹ thuật liên quan đến chất lượng và độ bền của vật liệu.
- Gỗ cần được kiểm tra chất lượng để đảm bảo rằng nó đáp ứng các tiêu chuẩn cần thiết.
- Đối với các ứng dụng ngoài trời hoặc trong môi trường ẩm ướt, gỗ cần được xử lý để chống mục nát và bọ cắn.
- Cốt pha gỗ tự nhiên cần được thiết kế và sử dụng đúng cách để đảm bảo tính an toàn và độ bền của cấu trúc.
Được sử dụng nhiều trong các công trình nhà cấp 4, nhà 1 tầng, 2 tầng ở vùng nông thôn.
Cốt pha gỗ công nghiệp
Cốt pha gỗ công nghiệp là các phần của cấu trúc được làm từ các vật liệu gỗ tạo ra từ quá trình kỹ thuật và công nghệ tiên tiến. Các vật liệu gỗ này thường được sản xuất bằng cách kết hợp các lớp gỗ ngắn hoặc sợi gỗ và liên kết chúng bằng keo hoặc chất kết dính mạnh mẽ. Kết quả là các vật liệu gỗ có tính chất cơ học và kỹ thuật vượt trội so với gỗ tự nhiên.
Cốt pha gỗ công nghệp dễ sử dụng nhưng tuổi thọ kém.
Cốt pha nhựa tổng hợp
Là khuôn đúc có khả năng tái sử dụng nhiều lần được lắp ráp với nhiều tấm lồng vào nhau. Nó được dùng để làm khuôn chứa vững nhằm định hình bê tông, chế tạo từ vật liệu tổng hợp, sản xuất trên dây chuyền công nghiệp. Vì thế nên cốt pha đạt chuẩn kích thước rất cao, có nhiều kiểu dáng. Cốt pha nhựa tổng hợp có những đặc tính giống với gỗ công nghiệp nhưng nhẹ hơn về trọng lượng. Nó có thể dùng lại nhiều lần trong các môi trường khác nhau do khả năng tái sử dụng lớn.
Cốt pha nhựa tổng hợp chưa được sử dụng rộng rãi ở nước ta do chi phí sản xuất tốn kém, giá thành nhập liệu cao.
Cốp pha nhôm
Cốt pha nhôm là các phần của cấu trúc được làm bằng nhôm hoặc hợp kim nhôm. Các vật liệu này thường được sử dụng để gia cố và cung cấp khả năng chịu lực cho các ứng dụng xây dựng và kỹ thuật. Loại này thường được sử dụng trong các tình huống đòi hỏi độ nhẹ, độ cứng và chịu được các điều kiện môi trường đặc biệt, ví dụ như trong các khu vực có yêu cầu chống ăn mòn, trong ngành công nghiệp hàng không và không gian.
Tuy nhiên, cốt pha nhôm không phổ biến như các loại khác như thép, gỗ, hay các vật liệu tổng hợp. Việc sử dụng cốt pha nhôm đòi hỏi kỹ thuật và quá trình sản xuất đặc biệt để đảm bảo tính chính xác và độ bền của vật liệu.
Cốt pha nhôm là bộ phận chịu lực, chống đỡ khi bê tông tươi chưa được định hình.
Ván ép cốt pha phủ phim
Ván ép phủ phim hay còn được biết đến từ vật liệu gỗ công nghiệp bởi lẽ nó được sản xuất từ nhà máy, được ép từ nhiều tấm ván mỏng với nhau bằng 1 loại keo kỹ thuật bề mặt được phủ một lớp phim đặt thù bên trên có logo của nhà sản xuất, có kích thướt tiêu chuẩn là 1220mmx2440mm có độ dày lần lượt là 12ly, 15ly, 17ly và 18ly.
Ưu điểm của loại cốt pha này mặc dù là ván nhưng tái sử dụng được nhiều lần còn nhược điểm là giá thành khá cao so với gỗ tự nhiên. Ván ép phủ phim được dùng phổ biến trong trong xây dựng, có thể làm khuôn đúc đổ tường, sàn, trụ, dầm đà… và nhiều loại bê tông cốt thép khác.
Ván ép phủ phim được dùng phổ biến trong trong xây dựng.
Xem thêm: Top công ty thiết kế kiến trúc Đà Nẵng uy tín
Vai trò, lợi ích của cốt pha trong xây dựng
Cốt pha là một thành phần quan trọng trong xây dựng và kỹ thuật xây dựng. Nó có vai trò và lợi ích quan trọng như sau:
Vai trò của cốp pha trong xây dựng:
- Gia cường và cung cấp khả năng chịu lực tốt hơn cho các vật liệu xây dựng, đảm bảo rằng chúng có khả năng chịu tải trọng tốt.
- Ggiảm thiểu sự nứt nẻ và déo của các cấu trúc bê tông hoặc các vật liệu xây dựng khác trong quá trình sử dụng.
- Linh hoạt và tùy chọn thiết kế đa dạng hơn, cho phép kỹ sư tối ưu hóa các thiết kế cấu trúc.
- Cốt pha đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính an toàn và độ bền của các công trình xây dựng.
Lợi ích của cốp pha trong xây dựng:
- Gia cường bằng cốt pha giúp cung cấp tính đàn hồi và độ bền cao hơn cho các vật liệu xây dựng.
- Cho phép tối ưu hóa sử dụng tài nguyên vật liệu, đồng thời giúp giảm thiểu sự tiêu tốn tài nguyên thiên nhiên.
- Cho phép thiết kế các phần cấu trúc với kích thước nhỏ hơn mà vẫn đảm bảo khả năng chịu lực tốt.
- Việc sử dụng cốt pha có thể giảm thiểu sự tiêu tốn về nguyên vật liệu và giúp giảm chi phí xây dựng tổng thể.
- Tăng tuổi thọ của các công trình xây dựng bằng cách cung cấp sự gia cường và tăng cường khả năng chịu lực của vật liệu xây dựng.
Cốp pha trong xây dựng có nhiều vai trò khác nhau
Cập nhật báo giá thiết kế nhà Đà Nẵng mới nhất
Ngày nay, nếu như trong quá trình thi công không có cốt pha thực sự sẽ vô cùng khó khăn và bất tiện, đặc biệt là có thể gây ảnh hưởng đến tiến độ và chất lượng thi công công trình. Hy vọng với những thông tin trên chắc hẳn các bạn đã nắm được cho mình những thông tin cơ bản để ứng dụng vào các công trình xây dựng. Liên hệ chúng tôi để được tư vấn thiết kế thi công trang trí nội thất đà nẵng chất lượng hàng đầu!
( Nguồn hình ảnh: Internet )