Vật liệu xây dựng là nền tảng vô cùng quan trọng trong ngành xây dựng và là điểm khởi đầu của bất kỳ dự án xây dựng nào. Từ những viên gạch đơn giản cho đến những thanh sắt thép chịu lực mạnh mẽ, những vật liệu này tạo nên các công trình đa dạng và đẹp mắt trải dài khắp nơi. Đừng chần chừ, hãy cùng EnHome khám phá vật liệu xây dựng gồm những gì và tầm quan trọng của chúng trong việc xây dựng ngay sau đây.
Vật liệu xây dựng là gì?
Vật liệu xây dựng được hiểu là các loại chất liệu được sử dụng để xây dựng trong các công trình như nhà ở, công nghiệp, cầu, đường, hầm, bể chứa nước, và nhiều loại công trình khác. Một số loại vật liệu xây dựng từ thiên nhiên như đá, cát, gỗ,… và những loại vật liệu đã qua chế tạo bởi con người như gạch, xi măng và cốt thép,… Các vật liệu xây dựng phải đáp ứng các yêu cầu về độ bền, độ cứng, khả năng chịu lực, độ bền mài mòn, khả năng chống nước, cách nhiệt, cách âm, và tính thẩm mỹ.
Vật liệu xây dựng gồm những gì?
Vật liệu xây dựng được chia thành hai loại chính là vật liệu thiên nhiên và vật liệu xây dựng nhân tạo. Mỗi loại vật liệu có vai trò và chức năng riêng trong quá trình đóng góp xây dựng hoàn thiện công trình.
Vật liệu xây dựng cơ bản
Để hình thành một khối cứng đáng tin cậy thì cần quá trình đóng rắn của bê tông, nó được pha trộn bởi xi măng, cát, đá và nước theo tỉ lệ cụ thể và sau đó đổ vào khuôn cố định. Điểm mạnh của bê tông là khả năng đổ thành nhiều hình dạng và kích thước khác nhau, giúp xây dựng các cấu trúc đa dạng từ nhà cửa đến cầu cống và tòa nhà cao tầng. Bê tông cũng có tuổi thọ lâu dài nếu được xây dựng và bảo quản đúng cách.
Thạch cao: Vật liệu thạch cao hay còn gọi là gypsum là một vật liệu xây dựng phổ biến và đa dạng được sử dụng trong ngành xây dựng và trang trí nội thất. Nó được sản xuất từ khoáng chất thạch cao tự nhiên, một loại khoáng sản giàu sulfat canxi và nước.
Một số ưu điểm của vật liệu thạch cao như độ bền cao, khả năng chống cháy, tính thẩm mỹ cao, và khả năng kiểm soát độ ẩm trong không gian. Tuy nhiên, vật liệu thạch cao cũng có hạn chế, bao gồm khả năng bị ảnh hưởng bởi nước và không thích hợp sử dụng trong môi trường ẩm ướt hoặc nơi tiếp xúc trực tiếp với nước.
Cát: Cát là một trong những nguyên liệu xây dựng tự nhiên quan trọng nhất, được sử dụng rộng rãi trong ngành xây dựng và công nghiệp. Vật liệu cát là một loại khoáng chất hạt nhỏ, có kích thước từ khoảng 0,0625mm đến 2mm và được tạo thành từ quá trình tự nhiên mài mòn của đá, đá vôi, đá granit, đá bazan, hoặc cát hữu cơ từ các nguồn nước.
Cát rất phổ biến, dễ dàng tìm thấy và có giá thành phải chăng. Tuy nhiên, chất lượng cát có thể thay đổi, và một số loại cát có thể chứa các hạt tạp chất không mong muốn hoặc có độ tinh khiết thấp. Điều này có thể ảnh hưởng đến tính chất của vật liệu xây dựng và yêu cầu kiểm soát chất lượng trong quá trình sử dụng cát. Trong thị trường, cát được bán thường được tính theo m3 hoặc theo số lượng xe tải. Tùy từng khu vực khác nhau mà giá của cát cũng khác nhau.
Đá: Vật liệu đá, còn được gọi là đá tự nhiên hoặc đá thiên nhiên, là một loại vật liệu xây dựng tự nhiên được hình thành từ quá trình tự nhiên của đá chất thạch, bazalt, granit, vôi đá, xisto, quartzite và nhiều loại đá khác. Đá có xuất xứ từ mỏ đá tự nhiên và sau đó được khai thác, cắt, chế tạo và sử dụng trong xây dựng và trang trí nội thất.
Đá là một vật liệu cứng, bền vững nên có độ bền cao và khả năng chống thời tiết, chịu lực, chịu nhiệt và chống mài mòn tốt. Do đó, đá trở thành một lựa chọn lý tưởng cho xây dựng các công trình bền vững và lâu bền. Ngoài ra, mỗi loại đá đều có đặc điểm riêng biệt về màu sắc, hoa văn và tính chất vật lý. Nên việc lựa chọn loại đá phù hợp với mục đích sử dụng và yêu cầu công trình là quan trọng để đảm bảo tính thẩm mỹ và hiệu suất tối ưu cho công trình xây dựng.
Sắt thép: Sắt thép cũng là một trong những vật liệu xây dựng quan trọng và phổ biến nhất trong ngành xây dựng cũng như ngành kết cấu cơ khí. Sắt thép là một loại hợp kim sắt và cacbon, thường kèm theo các nguyên tố khác như silic, mangan, và lưu huỳnh để tạo nên các loại thép có tính chất đa dạng và ứng dụng rộng rãi.
Tham khảo giá nhân công xây dựng cập nhật mới nhất năm 2023
Tùy theo loại công trình và yêu cầu sử dụng khác nhau mà có thể lựa chọn sắt thép thông thường hoặc cao cấp. Tuy nhiên, bạn hãy ưu tiên chọn loại sắt thép có chất lượng cao cấp là tốt nhất vì công trình nằm ngoài trời phải chịu tác động của thời tiết trong nhiều năm. Tóm lại, sắt thép có chất lượng tốt sẽ giúp chống lại điều kiện thời tiết khắc nghiệt.
Gạch: Vật liệu gạch được xem lại loại vật liệu được sử dụng lâu đời trong mọi công trình. Gạch được làm từ đất sét tự nhiên hoặc từ đất sét hỗn hợp với cát và nước, sau đó được đặt trong khuôn và nung ở nhiệt độ cao để tạo ra các viên gạch cứng và chịu lực. Hiện nay trên thị trường có nhiều loại gạch khác nhau bao gồm gạch đỏ, gạch nung, gạch chịu lửa, gạch sứ, và nhiều loại gạch khác tùy thuộc vào thành phần và quá trình nung.
Gạch thường có đặc điểm như tính năng tự nhiên, thân thiện với môi trường, và có khả năng chống cháy tốt, độ bền cao và có thể chịu được lực nén tốt. Tuy nhiên, gạch cũng có một số hạn chế như cần thời gian lâu để xây dựng và thường yêu cầu sử dụng thêm vật liệu xây dựng như xi măng để kết dính.
Xi măng: Vật liệu xi măng là một loại liên kết bột trắng xám được sử dụng rộng rãi trong ngành xây dựng để làm chất kết dính trong các công trình như nhà ở, tòa nhà, cầu đường, hầm, và nhiều công trình khác. Xi măng là thành phần quan trọng trong bê tông và vữa, giúp kết nối các hạt cát và đá lại với nhau, tạo thành các cấu trúc cứng và chịu lực.
Bạn có thể tìm thấy nhiều loại xi măng khác nhau trên thị trường như xi măng bột, xi măng cao lanh, xi măng portland, và nhiều loại xi măng khác tùy thuộc vào thành phần và quá trình sản xuất. Sự kết hợp giữa xi măng và các vật liệu khác như cát, đá và thép có thể giúp tạo nên những công trình đáng tin cậy và bền vững theo thời gian.
Nhựa: Nhựa là một loại vật liệu nhẹ, linh hoạt, có khả năng dễ dàng gia công và sự đa dạng ứng dụng trong nhiều lĩnh vực. Nhựa là một hợp chất hữu cơ xuất xứ từ các polymer và có sự kết hợp giữa các phân tử lặp đi lặp lại. Nhựa có thể tồn tại ở trạng thái cứng hoặc linh hoạt, tùy thuộc vào cấu trúc và thành phần của nó. Do đó, nhựa là một vật liệu quan trọng và có vai trò lớn trong nhiều ngành công nghiệp và xây dựng.
Vật liệu xây dựng kết cấu
Vật liệu xây dựng kết cấu đóng vai trò quan trọng trong việc tạo mối liên kết giữa các thành phần khác nhau của công trình, đồng thời cung cấp sự ổn định và độ bền cho công trình. Có một số loại vật liệu xây dựng phổ biến, bao gồm:
Vữa xây dựng
Vữa xây dựng là một hỗn hợp nhân tạo được tạo ra bằng cách kết hợp các vật liệu có tính kết dính với nước theo các tỷ lệ nhất định. Khi ở trạng thái khô, vữa có khả năng chịu được lực tác động mạnh và có thể liên kết với các vật liệu khác. Có ba loại vữa xây dựng được phân loại dựa trên các tiêu chí sau:
- Vữa theo chất kết dính: Bao gồm vữa xi măng, vữa vôi, và vữa thạch cao.
- Vữa theo công dụng: Bao gồm vữa trát, vữa xây, và vữa chống thấm.
- Theo khối lượng, thể tích: Có thể chia thành vữa nặng và vữa nhẹ.
Bê tông
Bê tông là một trong những vật liệu xây dựng quan trọng nhất và phổ biến được sử dụng trong mọi công trình. Vì bê tông là một loại vật liệu xây dựng chủ lực, được tạo thành bằng cách trộn cùng nhau xi măng, cát, đá và nước. Bê tông có khả năng chịu lực tốt và được sử dụng rộng rãi trong xây dựng các cấu trúc chịu lực như nhà cửa, cầu, và tường. Bên cạnh đó, bê tông cũng được sử dụng rộng rãi trong xây dựng các công trình vì tính linh hoạt và giá thành phải chăng.
Vật liệu xây dựng phụ gia
Vật liệu xây dựng phụ gia là một nhóm các thành phần nhỏ được thêm vào các vật liệu xây dựng như vữa hay bê tông, có khả năng thay đổi tính chất của chúng theo ý muốn. Chức năng chính của vật liệu phụ gia là tăng cường độ bền và độ chắc chắn của vật liệu xây dựng. Có ba loại chính của vật liệu phụ gia:
- Phụ gia hóa học: Loại này bao gồm các thành phần hóa học được thêm vào để cải thiện tính chất và hiệu suất của vật liệu xây dựng, đồng thời giúp tăng độ bền và khả năng chống lại các yếu tố môi trường bên ngoài.
- Phụ gia kháng hoạt tính: Nhóm này bao gồm các phụ gia được thiết kế để cung cấp khả năng chống lại các tác động bên ngoài như sự mài mòn, ảnh hưởng của thời tiết và các yếu tố hóa học.
- Phụ gia có đặc thù riêng biệt: Loại này bao gồm các phụ gia có tính chất đặc biệt, được thiết kế để đáp ứng các yêu cầu cụ thể của dự án xây dựng, như khả năng cách nhiệt, cách âm, hoặc các yêu cầu kỹ thuật khác.
Vật liệu xây dựng hoàn thiện
Vật liệu nội thất hoàn thiện trong xây dựng là nhóm các vật liệu được áp dụng trong giai đoạn cuối cùng trước khi bàn giao công trình cho chủ đầu tư. Chúng đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra sự hoàn hảo và sự hoàn thiện của các phần như tường, trần, sàn, khu vực nhà bếp và phòng khách. Điều này mang lại giá trị thẩm mỹ và đảm bảo chất lượng sử dụng của công trình.
Vật liệu xây dựng hoàn thiện được phân chia thành hai loại chính: hoàn thiện cho tường và trần, bao gồm gạch ốp tường, sơn, trần nhựa, thiết bị vệ sinh; và hoàn thiện cho sàn nhà, bao gồm gạch lát sàn, và gạch giả gỗ. Mỗi loại vật liệu này có tính chất riêng biệt và được chọn lựa phù hợp để đảm bảo tính thẩm mỹ và nâng cao chất lượng tổng thể của công trình.
Công dụng của vật liệu xây dựng
Vật liệu xây dựng đóng vai trò quan trọng và không thể thiếu trong mọi công trình của ngành xây dựng. Thông qua sự kết hợp và sử dụng đa dạng các loại vật liệu xây dựng, bạn có thể xây dựng nhiều các công trình như nhà ở, tòa nhà, cầu đường, hầm, cảng biển,…
Đầu tiên, vật liệu xây dựng đóng vai trò trong việc xây dựng công trình cơ bản. Bên cạnh đó, vật liệu xây dựng cũng được sử dụng rộng rãi để trang trí và làm đẹp cho nội ngoại thất. Hơn thế, vật liệu xây dựng còn có công dụng cách nhiệt và cách âm, giúp duy trì không gian bên trong ấm áp và yên tĩnh. Một số vật liệu cách nhiệt và cách âm như bê tông cốt thép và các vật liệu chống thấm khác.
Vật liệu xây dựng đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng các cấu trúc bền vững nhằm kéo dài tuổi thọ của các công trình, giảm thiểu chi phí bảo trì trong tương lai. Tùy loại vật liệu khác nhau sẽ có tính chất và ứng dụng riêng biệt, giúp đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật và thẩm mỹ của từng công trình cụ thể.
Cập nhật bảng giá sắt thép xây dựng tháng 2023 chi tiết tại https://enhome.vn/gia-sat-thep-xay-dung/
Tại sao nên chọn vật liệu xây dựng phù hợp với nhu cầu?
Khi bạn đã biết vật liệu xây dựng gồm những gì cũng là lúc bạn xác định nhu cầu sử dụng vật liệu như thế nào. Việc lựa chọn vật liệu xây dựng phù hợp với nhu cầu sử dụng sẽ giúp bạn tận dụng tốt công năng của từng phòng, từng không gian. Ngoài ra còn mang lại sự tiện nghi và thoải mái cho tất cả thành viên trong gia đình.
Chẳng hạn như sử dụng gạch lát sàn có độ bóng và sang trọng trong phòng khách sẽ tạo không gian lịch sự, trong khi gạch lát sàn có độ nhám và chống trơn trượt trong nhà tắm sẽ đảm bảo an toàn khi sử dụng. Hay bạn có thể sử dụng vật liệu nhẹ nhàng trong phòng ngủ để tạo môi trường thư giãn và có giấc ngủ ngon.
Lựa chọn vật liệu phù hợp với phong cách kiến trúc và thiết kế nội thất không chỉ tạo nên thẩm mỹ và phong cách mà còn làm cho ngôi nhà trở nên hài hòa và đẹp mắt, giúp tiết kiệm chi phí xây dựng. Tránh lựa chọn vật liệu không cần thiết hoặc không phù hợp có thể dẫn đến lãng phí và tăng chi phí xây dựng.
Top 10 nhà thầu xây dựng Đà Nẵng uy tín và đáng tin cậy nhất
Lời kết
EnHome hy vọng bài viết sẽ giúp bạn nắm được vật liệu xây dựng gồm những gì, những đặc điểm và tính ứng dụng của từng loại vật liệu xây dựng. Từ đó, bạn có thể vận dụng kết hợp linh hoạt để tạo nên công trình xây dựng hoàn thiện nhất. Đừng quên theo dõi EnHome để đọc nhiều bài viết hay về thiết kế nhà ở hấp dẫn nhất nhé.